Μικρός Κουλές (Αμυντικός Πύργος)

    Περιοχή : Στη συμβολή των οδών Ταγματάρχου Φουλεδάκη και Λεωφόρου Ελευθερίας (σημερινή Μητροπολίτη Α. Καντιώτη).

    Έτος ανέγερσης: 19ος αιώνας.

    Ο Πύργος (Κουλές) είναι αμυντικό κτίσμα σε ιδιοκτησίες πλούσιων γαιοκτημόνων, που κατασκευάζονταν κατά την οθωμανική περίοδο. Αυτά τα πυργόσπιτα, που χρονολογούνται από τον 18ο αιώνα, είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα αρκετών περιοχών του βαλκανικού χώρου. Συνήθως έχουν τετράγωνη κάτοψη και είναι κτισμένοι σε επαφή με την κύρια κατοικία (Οικονόμου, Παπαγιαννάκης, Στόιος, 2013: 26).

    Από τον αμυντικό πύργο, σήμερα σώζεται μόνο το κάτω τμήμα ενός τετράγωνου κτίσματος με ύψος 475 εκ. και εξωτερικές διαστάσεις 680 Χ 682 εκ. Ο πύργος καλύπτονταν από ημισφαιρικό θόλο και στηρίζονταν σε τέσσερα ημιχώνια, που δημιουργούσαν οκτώ οξυκόρυφα οθωμανικά τόξα (Μεκάσης, 2008: 7).

    Ο αμυντικός αυτός πύργος ήταν κτισμένος σε επαφή με μία μεγάλη κατοικία με χαγιάτι του 19ου αιώνα και πιθανότατα αποτελούσε τμήμα της ίδιας ιδιοκτησίας. Στη νότια πλευρά του υπήρχε και δεύτερη κατοικία του δεύτερου μισού του 19ου αι., η οποία σώζεται σήμερα με διαφορετική μορφή από ότι είχε αρχικά (Οικονόμου, Παπαγιαννάκης & Στόιος, 2013: 26).

     

    Αν σαρώσατε τον κωδικό ακολουθήστε το βελάκι της φωτογραφίας, για να φτάσετε στο μνημείο.

     

    Τοιχοποιία: Αργιλιθοδομή με ισχυρό συνθετικό ασβεστοκονίαμα και επίχρισμα σε δύο στρώσεις (πηλοκονίαμα και ασβεστοκονίαμα) στο εσωτερικό.

    Αμυντικός πύργος: ΝΑ όψη (Οικονόμου, Παπαγιαννάκης & Στόιος, 2013: 26).

    Οι τοίχοι έχουν πάχος από 98 ως 104 εκ. και στο εσωτερικό τους υπάρχουν κρυφές οριζόντιες ξυλοδεσιές ανά 3 μ.

    Είσοδος: Εξωτερική πλευρά με οριζόντιο ξύλινο πρέκι και ημικυκλικό τόξο από οπτόπλινθους. Εσωτερική πλευρά υπάρχει οξυκόρυφο τόξο.

    Αμυντικός πύργος: ΝΑ όψη (Οικονόμου, Παπαγιαννάκης & Στόιος, 2013: 26).

    Θόλος: Είναι κατασκευασμένος από οπτόπλινθους και καλύπτεται με βυζαντινά κεραμίδια. Στο εσωτερικό υπάρχει λίθινη σκάλα, που οδηγεί στο πάνω τμήμα και η οροφή της είναι καλυμμένη με λίθινες πλάκες. (Οικονόμου, Παπαγιαννάκης & Στόιος, 2013: 26-29).

    Το τρίτο πυργόσπιτο βρισκόταν δυτικά και εκτός της συνοικίας Κιατίπ Αλή, στο χώρο όπου σήμερα βρίσκεται η Γεωργική Σχολή. (Κασκαμανίδης, 2006) Η πόλη και οι συνοικίες της Φλώρινας κατά την Ύστερη Οθωμανική Περίοδο. Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου (αδημοσίευτη πτυχιακή εργασία)

    Βιβλιογραφία
    Κασκαμανίδης, Ι. (2006). Η πόλη και οι συνοικίες της Φλώρινας κατά την Ύστερη Οθωμανική Περίοδο. Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου (αδημοσίευτη πτυχιακή εργασία).
    Μεκάσης, Δ. (2003). Γειτονιές της Φλώρινας. Περιοδικό Εταιρεία, τ. 37, Φλώρινα: Εταιρεία Γραμμάτων και Τεχνών Φλώρινας, σ. 18-32.
    Οικονόμου, Α., Παπαγιαννάκης, Μ. & Στόιος, Αχ. (2013). ΓΙΑ ΤΗ ΦΛΩΡΙΝΑ. Αρχιτεκτονικά Τοπία του Παρελθόντος. Φλώρινα: Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Φλώρινας, σ. 24-26.